Edikasyon Seksyél

Ekri pa Dr. Daisy Vargas*

Edikasyon seksyél se yon nan edikasyon jeneral ki konprann diferant branch: edikasyon biolojik, psikolojik, espiriyél, sosyal ak edikasyon seksyél, ...

Pifó moun konfonn aspé jenital ak aspé seksyél, men edikasyon seksyel  nan seksyalite se dgen pou wé ak direksyon, depi ke li enplike byolojik, psikolojik, espiriyél, sosyal ak espirityél moun yo te kite ou pataje emosyonél ak erotik ak yon lót moun oswa bay tét li

Pa edike seksyélman, men nou edike nan nivo emosyonél ak erotik. 

Li enpótan pou timoun yo ak jenn moun aprann viv yon seksyalite enklisif ak santé, konprann ke edikasyon se enfómasyon ak fómasyon. Se pa sélman fómasyon nan valé men nan tout aspé ki konpoze pwofesis edikasyonél la. Enpótans edikasyon nan seksyalite se ke anplis ke li anseyé valé, li kapab anpeche tou disfonksyonman seksyél nan gramoun

Edikasyon seksyél, tankou tout edikasyon, ta dwe kómanse lakay, men si paran yo pa gen konesans apwopriye yo p´ap  kapab gide timoun yo, paske okenn moun pa kapab bay sa li pa genyen. 

Pafwa, paran yo ak edikaté yo pa edike yo. Yo sélman fóme yo sou konpótman sétenn, men edike vle di aji yon fason entegre. Epitou, lé yo pa byen edike, gen anpil prejije ke yo transmeta ak timoun ak jén yo ki pa pémét yo gradi tankou moun.

Li enpótan pou edikaté yo fóme yo nan sans sa a, chache eleman ki pémét yo edike timoun yo nan sa ki gen pou wé ak séks, san tyransmét yo prejije, mita k kwayans ki kapab lakoz ke anpil nan yo fé disfonksyonman nan fé egzésis nan seksyalite emosyonél ak erotik.

Nou bezwen plis pase wé seksyalite sélman tankou  pati jenital oswa repwodiksyon. Li nesésé pou elaji péspektiv yo. Seksyalite se enteraksyon ki genyen ant tout é timen, se afeksyon, se renmen, se erotismo, ki se fóm nan konpótman an general. Men si nou pran an konsiderasyon tout aspé sa yo, l ésa a nou realisye ke seksyalite se yonn nan pati  ki enpotan nan vi moun. Ou bezwen aprann kijan anpil ¨de fwa de¨, men li nesése tou pou nou konnen kijan pou nou jere emosyon nou, respé pou kó nou, respé pou lót moun ak respé pou divésite.

Seksyalite se tout sa nou ye ak tout sa nou fé

*Medsen Espesyalis nan seksoloji; etidyan kreyol